Museumhaven Spakenburg - De Haven onder zeil

De Haven onder zeil

De haven van Spakenburg deze winter: alles en iedereen onder zeil?


Wie nu langs de haven van Spakenburg loopt ziet bijna alle schepen onder zeil. Onder zeil? Nou, dat zegt de leek. Onder zeil betekent eigenlijk: alle zeilen op en klaar om weg te zeilen. We moeten eigenlijk zeggen: schepen onder de dekzeilen. Dat is dus wat we zien. Dat was vroeger, toen er nog gevist werd met de schepen, trouwens wel anders. Er werd zomer en winter door gevist, behalve met ijs. Kijk maar eens goed, op het voordek zie je overal een schoorsteentje van het kacheltje dat in het vooronder staat.


De voorbijganger krijgt de indruk dat er niks gebeurt. Dat de eigenaar en de bemanning lekker op de bank bij de open haard voor de tv zitten. Hoe zit dat eigenlijk. Wordt er geluierd? We vroegen dat aan enkele schippers.
Dan blijkt dat de winter juist erg druk is. Alles moet eerst winterklaar gemaakt worden. Het schip wordt helemaal leeggehaald. Schimmel wordt bestreden, reparaties van klein tot groot. Zeg maar van motor tot mast. Het is ook de grote winterschoonmaak en alles weer insmeren, en spanten opschuren en lekker in de olie zetten. Zeilen worden gedroogd en gerepareerd.
Vaak gaat een schip ook de helling op voor onderhoud en reparatie van het onderschip. Dat is het echte zware onderhoud. Ook al wordt er dan misschien iets rustiger gedaan, alles wat in het eigen vermogen ligt wordt zoveel als mogelijk is zelf gedaan. Ook het houtwerk, de roeren en de zwaarden. En dat wat niet zelf kan, wordt vakkundig door de werf gedaan. De afwerking dan weer door de schippers. Je hoeft je met een schip nooit te vervelen, is een veel gehoorde uitdrukking.
Is het ook een dure tijd, is dan de vraag? Hellingen is altijd duur, dat is ook vaak veel en arbeidsintensief werk. Dan lopen de kosten op in een tijd dat er geen inkomsten zijn. Maar het is vooral tijd, tijd, tijd. Schippers proberen natuurlijk altijd zoveel mogelijk zelf te doen. Er is ook geen keuze, je kunt het onderhoud nu eenmaal niet overslaan, en zegt men dan: 'het moet gewoon goed gebeuren, goedkoper is meestal duurkoop'. Dus wij slapen nooit, zijn altijd wakker, ook al zijn we misschien iets rustiger.
En dan de onvermijdelijk vraag wanneer we weer onder zeil gaan en of het al kriebelt? Onder zeil wordt iets van april, daar is iedereen het over eens. Het kriebelt bij de een meer dan bij de ander. Dat gaat van even rustig aan‘ tot ‘het kriebelt altijd’
Dus als je nu door de haven loopt lijkt het rustig, maar dat is het niet! Er is volop activiteit, kijk maar eens goed! En loop dan in de zomer nog eens langs Spakenburgs trots: de klassieke schepen die daar onder zeil liggen te pronken. Alles mooi, alles heel, alles rustig … Dat kan omdat het altijd door gaat: zomer en winter.